Bệnh sổ mũi Bệnh sổ mũi là một căn bệnh phổ biến ở tất cả các lứa tuổi, là triệu chứng thường gặp ở hầu hết các bệnh thuộc đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm xoang, viêm mũi dị ứng, cảm cúm… Đây là một căn bệnh đơn giản nhưng dễ lây nhiễm qua đường hô hấp. Cùng tìm hiểu bài viết sau đây để có những thông tin chính xác nhất về căn bệnh này, giúp bạn tham khảo những phương pháp điều trị và phòng tránh bệnh tốt nhất, bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Xem thêm: Ngăn ngừa bệnh sổ mũi 1. Bệnh sổ mũi là gì? Trong mũi họng, luôn có những vi khuẩn, vi rút gây bệnh. Nhờ hệ thống miễn dịch đặc hiệu và không đặc hiệu, phối hợp chặt chẽ với hoạt động của các tế bào giúp ta ngăn ngừa được bệnh. Khi một trong các yếu tố đề kháng mất hoặc giảm đi sẽ gây các bệnh mũi họng, điển hình là bệnh sổ mũi. Cơ chế đề kháng bệnh sổ mũi bao gồm: Vai trò đề kháng vòng ngoài của lớp biểu mô Là hàng rào bảo vệ niêm mạc mũi, tránh sự xâm nhập của nguồn bệnh từ bên ngoài vào như vi rút, vi khuẩn, các dị nguyên…Nhờ các lông chuyển và đặc tính tiết chất nhầy giúp phá hủy vỏ bọc của một số vi khuẩn, đẩy trôi những yếu tố được thanh thải xuống cổ họng. Vai trò của lớp hạ niêm mạc Lớp hạ niêm mạc vừa có vai trò sinh hóa vừa có chức năng miễn dịch. Bạch cầu đa nhân và đại thực bào nhiều, hoạt động linh hoạt, nhất là trong trường hợp xảy ra bệnh sổ mũi, vai trò miễn dịch tại chỗ và miễn dịch dịch thể được phát huy tối đa. Miễn dịch tại chỗ Dịch tiết của mũi chứa nhiều Globulin miễn dịch, hoạt động theo 4 cơ chế kháng khuẩn là : Kết vón vi khuẩn, không cho vi khuẩn bám tại niêm mạc mũi, đẩy trôi xuống họng. Ức chế men do vi khuẩn tiết ra làm vi khuẩn không bám dính được vào niêm mạc, tránh sự xâm nhập sâu của vi khuẩn vào bên trong. Vô hiệu hóa các thụ quan của vi khuẩn Ức chế sự sản sinh vi khuẩn và trung hòa độc tố vi khuẩn tiết ra. Hình ảnh giải phẫu mũi họng 2. Nguyên nhân gây bệnh sổ mũi Do tiếp xúc với dị nguyên Trong các dị nguyên thì bụi nhà là nguyên nhân chủ yếu gây nên các bệnh dị ứng đường hô hấp, trong đó có bệnh sổ mũi. Trong bụi nhà có chứa nhiều tạp chất, kháng nguyên khác nhau, thay đổi theo từng vùng và từng mùa, đa dạng như: ve, lông súc vật, nấm, mốc, phấn hoa, khói thuốc lá… Ngoài ra còn có các loại dị nguyên khác như dị ứng với thực phẩm (đồ ăn, hải sản…), với thuốc (kháng sinh các loại). Yếu tố cơ địa Ngay từ khi sinh ra, cơ thể đã có những dấu hiệu của dị ứng nhất là khi thay đổi thời tiết hoặc tiếp xúc với dị nguyên. Những người này dễ mắc các bệnh dị ứng như viêm mũi dị ứng, hen phế quản, chàm, những bệnh có đặc tính di truyền. Các yếu tố gây nhiễm trùng Các yếu tố từ bên ngoài vào, đi qua hốc mũi hoặc bằng đường máu và gây nhiễm trùng tại đây như cúm, bạch hầu, ho gà… Đây là những bệnh lây truyền trực tiếp từ người sang người qua dịch mũi họng, dịch nước bọt mang nhiều vi rút vi khuẩn hoặc lây lan từ gia súc, gia cầm sang người. 3. Triệu chứng – dấu hiệu nhận biết bệnh sổ mũi Khai thác tiền sử Đây là một thao tác quan trọng giúp chẩn đoán các bệnh sổ mũi. Cần khai thác tiền sử về thời gian mắc bệnh, yếu tố cơ địa, di truyền và quan trọng nhất là tiền sử dị ứng. Nhằm mục đích nắm được sơ bộ nguyên nhân gây bệnh, yếu tố dị nguyên, tiền sử bản thân và gia đình. Đồng thời khai thác các điều kiện thuận lợi như thay đổi thời tiết, điều kiện sống và các đặc điểm dịch tễ. Dấu hiệu qua từng giai đoạn của bệnh sổ mũi Giai đoạn 1: Triệu chứng toàn thân có thể chưa xuất hiện. Bệnh nhân cảm thấy nóng rát và khô mũi họng. Hắt hơi nhiều lần kèm sốt nhẹ. Giai đoạn 2: Tình trạng xuất tiết dịch gây chảy nước mũi trong, nghẹt mũi, kèm hắt hơi liên tục. Toàn thân mệt mỏi, ăn ngủ kém. Có thể thấy rõ hội chứng nhiễm trùng như sốt cao, môi khô lưỡi bẩn, mạch nhanh… Bệnh nhân đau nặng đầu, đau mỏi toàn thân kèm đau rát họng và ho. Ban đầu có thể ho khan, sau ho có đờm trắng đục. Giai đoạn 3: Dịch tiết thành dịch mủ, số lượng dịch giảm, có thể ngạt mũi không hoàn toàn. Cần chú ý khi tình trạng này xảy ra ở trẻ nhỏ, do hốc mũi trẻ phát triển chưa hoàn thiện, kèm theo phù nề niêm mạc dẫn đến rối loạn thở, trẻ bỏ bú, quấy khóc… Nghẹt mũi kèm hắt hơi liên tục là triệu chứng điển hình của bệnh sổ mũi. 4. Biến chứng của bệnh sổ mũi Bệnh sổ mũi tuy là một bệnh đơn giản nhưng nếu không điều trị dứt điểm, triệu chứng bệnh nặng dần theo thời gian, gây nên những biến chứng không ngờ. Có thể kể tên như sau: Viêm mũi cấp Là bệnh thường gặp sớm nhất, ban đầu có thể chỉ là tình trạng sổ mũi do phản ứng lại với sự thay đổi của thời tiết, của dị nguyên. Nếu mũi không được làm sạch và tình trạng nghẹt mũi kéo dài sẽ dẫn đến viêm mũi. ADVERTISEMENT. SCROLL TO CONTINUE READING. Viêm xoang Bệnh sổ mũi không được điều trị hoặc điều trị không triệt để, dịch tiết còn đọng lại trong các hốc, các xoang, chứa nhiều vi khuẩn dẫn đến viêm xoang. Lâu dần là viêm xoang mãn tính, vô cùng khó chữa, tái đi tái lại nhiều lần. Bệnh về cuốn mũi Bệnh sổ mũi kéo dài, viêm nhiễm làm cuốn mũi phù nề, lâu dần thoái hóa. Hoặc có thể do dùng thuốc co mạch xịt mũi không đúng liều lượng, làm teo cuốn mũi. Các bệnh về tai, họng Do hệ thống tai mũi họng thông với nhau qua các xoang, các hốc, nên một trong ba bộ phận bị bệnh sẽ ảnh hưởng đến hai bộ phận còn lại. Tình trạng dịch tiết, mủ viêm của bệnh sổ mũi có thể là nguyên nhân dẫn đến các bệnh ở tai và họng như viêm họng, viêm tai giữa, viêm tai ứ mủ…
